Szanowni Państwo,

mając na uwadze problemy jakie stwarza wybór odpowiedniego buhaja i trudność interpretacji przewag produkcyjnych znajdujących się w opisach poszczególnych zwierząt postaramy się nieco rozwiać te wątpliwości.

Kluczowe znaczenie ma w tym przypadku kraj pochodzenia buhaja, gdyż w każdym kraju wycena buhajów prowadzona jest podstawie przyjętych tam wartości genetycznych. Buhaje wyceniane są na podstawie córek urodzonych po danym buhaju w danym kraju, a przewagi hodowlane są liczone od średniej bazy genetycznej tego kraju. Takie podejście do zagadnienia powoduje, że niemożliwe jest bezpośrednie porównanie przewag produkcyjnych z różnych krajów. Postaramy się to wyjaśnić na poniższych przykładach:

W powyższej tabeli przedstawiono porównanie średnich wydajności stad  w trzech krajach, które ułatwią nam zrozumienie pewnych zależności. Wybierając z katalogu buhaja z kraju C, przy którym widnieją zapisy +1000 kg mleka, +0,10 % białka i +0,10 % tłuszczu w uproszczeniu możemy przyjąć, że średnie wydajności córek tego buhaja będą o te wartości wyższe od średnich wydajności w kraju C. Analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku wybrania buhaja z kraju A lub B, córki tych buhajów będą charakteryzować się średnimi wartościami produkcyjnymi wyższymi (przewagi dodatnie) lub niższymi (przewagi ujemne) w odniesieniu do populacji kraju, z którego pochodził ich ojciec. Na tym etapie wszystko wydaje się być zrozumiałe, ale co się stanie gdy np. buhaj z kraju C trafi do stada w kraju A? Tu punktem wyjścia do przewidywania wyników takiego kojarzenia są średnie wartości baz genetycznych poszczególnych krajów. Do wyjaśnienia tych zależności posłużymy się przykładem znajdującego się w naszym katalogu buhaja ITUNES, który cechuje się ujemną przewagą wydajności mleka (-18 Lbs) i dodatnimi przewagami w odniesieniu do zawartości tłuszczu (+0,26 %) i białka (+0,11 %).Tu znów użyjemy dużego uproszczeniem. Zakładając, że ITUNES jest buhajem z kraju C jego córki pochodzące z kraju C będą mieć wydajność niższą o wartość przewagi odnoszącej się do wydajności, a jednocześnie produkować mleko o wyższej zawartości białka (3,35 %) i tłuszczu (3,99 %) w porównaniu ze średnią dla tego kraju. Jeżeli z kolei ITUNES trafiłby do kraju A to wydajność jego córek w tym kraju byłaby wyższa niż średnia wydajność stad kraju A, co jest efektem znacznych różnic w wydajnościach laktacyjnych w obu krajach, natomiast poziom białka w mleku nie uległ by zmianie (różnica 0,01 %), ale jednocześnie nieznacznemu obniżeniu uległaby zawartość tłuszczu w mleku (różnica 0,07 %).

Zatem podejmując decyzję o wyborze ojca dla naszych przyszłych krów należy brać pod uwagę nie tylko wartości przewag umieszczanych w katalogach, ale również kraj pochodzenia buhaja (bazę genetyczną kraju), produkcyjność naszego stada i założone cele hodowlane. Należy przy tym pamiętać, że te same zasady odnoszą się do cech pokrojowych i funkcjonalnych.

Na koniec jeszcze dwie uwagi praktyczne dotyczące wyceny amerykańskiej. Wartości przewag dotyczących cech produkcyjnych w omawianej wycenie podawane są funtach (Lbs), aby przeliczyć je na kilogramy należy „wartość Lbs” pomnożyć przez 0,45. Druga z uwag dotyczy zawartości białka w mleku, która w wycenie amerykańskiej odnosi się do białka prawdziwego (ang. True Protein), natomiast w systemach europejskich do białka całkowitego. Zatem aby uzyskać „wartość europejską” do „wartości amerykańskiej” należy dodać 0,19 %.

Mamy nadzieję, że w tych kilku zdaniach udało nam się rozwiać choć część Państwa wątpliwości. W przypadku dalszych pytań związanych z doborem buhajów służymy pomocą i życzymy samych trafnych wyborów.

Zespół MeritGen